Co jeść przy zespole jelita drażliwego? Dieta na IBS

Kluczowe wnioski

• Radzenie sobie z objawami IBS obejmuje m.in. odpowiednią dietę na zespół jelita drażliwego. Jedną z możliwości jest eliminacyjna dieta low FODMAP, a także stosowanie się do rekomendacji organizacji NICE. Jednak dieta przy IBS jest zazwyczaj kwestią indywidualną.
• W przypadku części pacjentów dobre efekty daje eliminacja z diety laktozy. Jednak nie u każdej osoby jest to niezbędne.
• U części osób z IBS niezbędna jest suplementacja. Sprawdź w tekście, co powinna obejmować.

Zespół jelita drażliwego (IBS) – co to jest?

Wiele osób dopiero gdy zaczyna diagnozować problemy z brzuchem po raz pierwszy, słyszy to pojęcie: jelito drażliwe. 

Co to jest zespół jelita drażliwego (Irritable Bowel Syndrome – IBS)? IBS to przewlekła choroba układu pokarmowego, która objawia się przede wszystkim bólem brzucha oraz zmianą rytmu wypróżnień i/lub zmianą uformowania stolca. 

Zespół jelita drażliwego to sytuacja gdy Twój mózg i jelita nie komunikują się prawidłowo.

Impuls  przebiega w obie strony: zarówno nadmierny stres wpływa na jelito drażliwe, z drugiej strony jelito nadwrażliwe, biegunki czy zaparcia powodują, że Twój mózg rejestruje dolegliwości bólowe. 

Objawy IBS

Warto podkreślić, że zespół jelita drażliwego diagnozuje się obecnie nie na podstawie konkretnych testów czy badań, a na podstawie oceny objawów (tzw. Kryteria Rzymskie IV) [1].

Zgłaszane przez osoby skarżące się na jelito drażliwe objawy mogą być dość zróżnicowane. 

Lekarz stwierdza IBS gdy: 

• u chorego pojawia się nawracający ból brzucha (a w ciągu ostatnich 3 miesięcy taki ból pojawiał się przeciętnie przynajmniej 1 raz w tygodniu),

oraz spełnione są co najmniej 2 z poniższych kryteriów dotyczące bólu:

• związany jest z wypróżnieniem,
• związany jest ze zmianą w częstotliwości wypróżnień,
• związany jest ze zmianą konsystencji stolca.

Pamiętaj, że IBS jest chorobą, w której objawy często pojawiają się i znikają. Co więcej, objawy zespołu jelita drażliwego u każdego mogą się trochę różnić: od nasilonych biegunek po większości posiłków po przewlekłe wzdęcia i zaparcia. 

Wymienione w Kryteriach Rzymskich objawy to nie wszystko, jelito drażliwe może oznaczać też inne dolegliwości, które są następstwem IBS. 

Dodatkowe objawy IBS:

• fibromialgia – niezapalna choroba reumatyczna tkanek miękkich objawiająca się bólem mięśni i stawów,
• przewlekła senność i zmęczenie
• nudności, wymioty
• brak apetytu
• objawy ze strony układu moczowo-płciowego,
• zaburzenia funkcji seksualnych,
• zmiany nastroju, pogorszenie samopoczucia, napięciowe bóle głowy, stany lękowe lub depresyjne [1-3]. 

Jeżeli podejrzewasz u siebie charakterystyczne dla drażliwego jelita objawy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Tylko on może postawić ostateczną diagnozę.

Dlaczego to ważne?

Syndromy jelita drażliwego są niespecyficzne, to znaczy, że występują w wielu innych chorobach i ciężko od razu powiązać je z występowaniem zespołu jelita drażliwego.

Często mija wiele lat, zanim chory zgłosi się do lekarza, a nawet wtedy uzyskanie diagnozy niejednokrotnie trwa kilka miesięcy albo lat.

Jeśli jeszcze nie masz pewności co do diagnozy i jesteś na etapie badań, warto wiedzieć, które choroby mogą wywoływać takie jak jelito drażliwe objawy:

• Celiakia;
• Alergie pokarmowe;
• Wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• Choroba Leśniowskiego-Crohna;
• SIBO;
• Choroby pasożytnicze i zakażenia bakteryjne jelit;
• Nowotwory. [4]   

Dlatego na etapie diagnozy możesz spodziewać się od lekarza dodatkowych badań. To pozwala wykluczyć ewentualne inne schorzenia.

Być może dostaniesz skierowanie na wykonanie m.in.: pełnej morfologii, TSH i CRP USG brzucha i badanie kalprotektyny w kale. Nie rób jednak tych badań na własną rękę. Znajdź dobrego lekarza, z którym przejdziesz przez cały proces diagnostyki.

Na naszym blogu znajdziesz także informacje o innych, zdrowych sposobach żywienia, takich jak:

• dieta nordycka,
• dieta wolumetryczna,
• dieta śródziemnomorska.

Zespół jelita drażliwego – przyczyny

Szacuje się, że z IBS zmaga się nawet ok. 12% ludzi, a mimo to nadal nie wiemy do końca, co jest przyczyną problemu, jakim jest drażliwe jelito [3].

Jesteśmy jednak w stanie określić kilka czynników, które wpływają na rozwój i przebieg IBS:

Zespół jelita drażliwego — przyczyny:

• Zaburzenia osi jelitowo — mózgowej.
• Stres – silna sytuacja stresowa może wywołać zespół jelita drażliwego, a także będzie nasilać  objawy u osób z IBS.
• Infekcje – przebycie infekcji czy to bakteryjnej, czy wirusowej może być wystarczająco silnym przeżyciem dla organizmu, by wywołać zespół jelita drażliwego u osoby z predyspozycją.
• Bakterie – u osób z IBS występuje zaburzona równowaga pomiędzy tzw. dobrymi i złymi bakteriami jelitowymi – ten czynnik sprawia, że możemy lepiej lub gorzej tolerować niektóre pokarmy. Na sam skład mikrobioty wpływa dieta, przyjmowane leki, a nawet przebieg przyjścia na świat czy rodzaj pokarmu przyjmowanego w wieku niemowlęcym.
• Nieprawidłowa motoryka przewodu pokarmowego.
• Predyspozycje genetyczne – to one determinują, czy powyższe czynniki doprowadzą do „aktywowania się” IBS czy będą jedynie jednorazowym epizodem w naszym życiu bez większego wpływu na organizm [4,5].

Jak leczy się jelito drażliwe?

Jeśli podczas szukania przyczyny dolegliwości związanych z jelitami uzyskasz więcej niż jedną diagnozę, nie musisz uporczywie szukać dalej. IBS często występuje wraz z innymi chorobami i być może również w Twoim przypadku tak się wydarzyło. 

Przyjmuje się, że:

• 30-85% osób z IBS może zmagać się z SIBO – przerostem flory bakteryjnej do jelita cienkiego, 
• ok. 20% może mieć nietolerancję laktozy, 
• ok. 7-20% celiakię. 

IBS leczy się przede wszystkim objawowo, a podstawowym celem jest opanowanie dolegliwości, które utrudniają codzienne funkcjonowanie.

Niestety szanse na wyleczenie IBS całkowicie nie są duże, ale można znacząco polepszyć jakość życia i niwelować objawy. Leczenie zawsze jest dostosowane indywidualnie do każdego chorego.

Leczenie jelita drażliwego obejmuje:

• modyfikację diety,
• farmakoterapię (m.in. leki przeciwbiegunkowe, przeciwzaparciowe, rozkurczowe, przeciw wzdęciom)
• suplementację,
• wsparcie psychologiczne, techniki relaksacyjne, hipnoterapę.

Ostatnia składowa jest szczególnie istotna u osób, u których IBS silnie koreluje ze stresem. Z takiego wsparcia należy skorzystać, gdy współistnieją choroby takie jak np. depresja czy zaburzenia lękowe.

W IBS leczenie przynosi najlepsze efekty, gdy jest oparte na wielodyscyplinarnym podejściu. Dobra współpraca lekarza, dietetyka i psychoterapeuty może przynieść świetne efekty.

Zespół jelita drażliwego – jaka dieta?

Fakt, że w przebiegu IBS objawy pojawiają się ze strony układu pokarmowego, sprawia, że pacjenci wiążą je ze spożywanymi pokarmami. W dużej części słusznie! Zastosowanie odpowiedniej interwencji dietetycznej jest bardzo skuteczne w leczeniu IBS. 

Jaka dieta przy IBS?

Dieta low FODMAP

Dieta low FODMAP to pewnie Twoje pierwsze skojarzenie z dietą przy IBS. Czy słusznie, to wyjaśnimy za chwilę.

To rodzaj diety eliminacyjnej stosowanej w zaburzeniach pracy jelit, przede wszystkim w zespole jelita drażliwego lub SIBO. Nie powinna być wprowadzana na własną rękę bez konsultacji ze specjalistą.

Zamysłem diety jest eliminacja lub ograniczenie wszystkich produktów bogatych w fermentujące oligo-, di- i monosacharydy oraz poliole, czyli wszystkie produkty, które mogą nasilać objawy bez względu na indywidualną tolerancję, a następnie stopniowe wprowadzanie ich do diety, aby obserwować reakcję organizmu.

Czym są wspomniane związki? Wyjaśnienie zawarte jest w rozwinięciu akronimu Low FODMAP – Low Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides, and Polyols.

F – fermentujące – czyli węglowodany, które ulegają fermentacji w jelicie

O – oligosacharydy – są to związki, których nie trawimy, a ich wysoka podaż może wywołać problemy jelitowe 

D – disacharydy – to przede wszystkim laktoza (występująca w produktach mlecznych), sacharoza (czyli popularny cukier stołowy) i maltoza (która rzadko występuje w żywności)

M – monosacharydy – przede wszystkim fruktoza zawarta w owocach i miodzie. W tym przypadku ważny jest stosunek fruktozy do glukozy w danym produkcie. Dobrze tolerowane są produkty o niższej zawartości fruktozy.

A – „and” – jest to po prostu łącznik występujący w skrócie

P – poliole – czyli alkohole cukrowe. To przede wszystkim substancje słodzące, np. ksylitol, mannitol, sorbitol, występujące głównie w napojach dietetycznych czy produktach przeznaczonych dla cukrzyków.

Chodzi zatem o grupę węglowodanów, które powodują ściąganie wody do jelita, co wywołuje biegunkę.

Węglowodany te przyczyniają się także do produkowania gazów i w efekcie powodowania wzdęć przez bakterie. Protokół FODMAP jest przydatny przede wszystkim u pacjentów z IBS o charakterze biegunkowym. 

Zazwyczaj dietę FODMAP przy zespole jelita drażliwego stosuje się przez okres 6-8 tygodni i po tym czasie zaczynamy wprowadzać wykluczone produkty stopniowo do diety.

Ważne, aby produkty były wprowadzane stopniowo, pojedynczo – to pomaga obserwować objawy.

Pamiętaj, że przedłużanie czy powtarzanie okresu eliminacji produktów nie ma sensu i nie przyniesie korzyści, a jedynie może doprowadzić do niedoborów pokarmowych [6,11].

Dieta na jelito drażliwe – co jeść? Przykładowe produkty podzielone w zależności od zawartości FODMAP [6] 

Produkt	Niska zawartość FODMAP	Wysoka zawartość FODMAP
Źródła białka	ryby, mięso, tofu	rośliny strączkowe: ciecierzyca, soja, fasola, soczewica
Produkty mleczne	ser żółty, ser brie, ser camembert, mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło, masło orzechowe, margaryna	twaróg, mascarpone, ricotta, mleko skondensowane, jogurt, maślanka, mleko, śmietana, mleko sojowe
Warzywa	marchew, ogórek, pomidor, kapusta chińska, kiełki bambusa, seler, papryka, kukurydza, sałata, dynia, kabaczek, batat, szczypior, bakłażan	cebula, czosnek, brokuł, kalafior, szparagi, karczochy, patison, brukselka, groszek zielony, por, burak ćwikłowy, kapusta, grzyby, koper włoski
Owoce	jagody, truskawka, banan, winogrona, kiwi, mandarynka, pomarańcza, ananas, grejpfrut, cytryna	jabłko, gruszka, mango, arbuz, nektarynka, brzoskwinia, morela, śliwka, owoce suszone, owoce z puszki
Produkty zbożowe	produkty bezglutenowe, mąka orkiszowa i jej produkty, płatki ryżowe, mąka owsiana i jej produkty, komosa ryżowa	żyto, produkty pszenne
Inne	syrop klonowy, cukier kryształ, stewia, aspartam	syrop z agawy, miód, syrop glukozowo-fruktozowy, słodziki (sorbitol, mannitol, maltitol, ksylitol)

Dieta w oparciu o wytyczne NICE

Dieta przy zespole jelita drażliwego a wytyczne NICE

Od kilku lat dieta FODMAP nie jest jedynym modelem diety proponowanym pacjentom z IBS. Co więcej — nie jest nawet pierwszą rekomendacją dietetyczną!

NICE (National Institute of Health and Care Excellence) rekomenduje, aby w pierwszej kolejności wprowadzić katalog wytycznych, które znacząco mogą poprawić stan części chorych:

1. Jedz regularnie i bez pospiechu.
2. Unikaj omijania posiłków i nie rób długich przerw między nimi.
3. Pij co najmniej 8 szklanek płynów dziennie, postaw na wodę i napoje bezkofeinowe, czyli np. herbaty ziołowe.
4. Pij najwyżej 3 szklanki kawy i herbaty dziennie.
5. Ogranicz spożycie alkoholu i napojów gazowanych.
6. Ogranicz spożycie żywności bogatej w błonnik (np. pełnoziarnista mąka, pieczywo, płatki o dużej zawartości otrąb, pełnoziarniste zboża, brązowy ryż).
7. Ogranicz spożycie „skrobi opornej” (skrobia, która jest odporna na trawienie w jelicie cienkim i osiąga w nienaruszonym stanie okrężnicę), która często występuje w przetworzonej lub odgrzewanej żywności.
8. Ogranicz spożycie świeżych owoców do 3 porcji na dzień, każda porcja po 80 g.
9. Unikaj sorbitolu (szczególnie w przypadku biegunki). To sztuczny słodzik znajdujący się w bezcukrowych słodyczach (w tym gumie do żucia) i napojach oraz w niektórych produktach dla diabetyków i osób odchudzających się.
10. Jedz produkty owsiane, szczególnie gdy towarzyszą Ci wzdęcia i gazy. Płatki owsiane, mąka owsiana, pieczywo z dodatkiem owsa – to produkty, które mogą być pomocne.
11. Jedz regularnie siemię lniane (ok. 1 łyżki stołowej dziennie) [14].

Dlaczego warto zainteresować się wytycznymi NICE?

Są mniej restrykcyjne niż protokół Low FODMAP i część pacjentów może odczuć znaczącą poprawę bez restrykcji charakterystycznych dla tego protokołu. W przypadku braku oczekiwanych efektów wykluczenie produktów FODMAP traktuje się jako następne w kolejności postępowanie.

Dieta na IBS a inne wykluczenia

Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę „jelito drażliwe dieta” i wyskakują listy pełne wykluczeń w dotychczasowej diecie, które koniecznie trzeba zastosować w IBS.

Czy naprawdę koniecznie? Nie zawsze.

Bardzo często na pierwszy ogień idzie laktoza. Nie jest tak, że w IBS z góry wiadomo, że nie powinno się jeść produktów laktozowych.

Natomiast wśród części pacjentów z IBS wyeliminowanie z diety laktozy może przynieść złagodzenie objawów. 

Sprawdź dokładnie, na czym polega dieta bez laktozy.

Zespół jelita drażliwego – czego nie jeść?

W przypadku współwystępującej nietolerancji laktozy wyeliminuj z diety wszystkie produkty zawierające ten cukier lub zastąpić je ich odpowiednikami bez laktozy.

To przede wszystkim produkty mleczne: mleko, serek wiejski, ser twarogowy, odżywka białkowa WPC, lody, śmietana.

Wyższą zawartością laktozy charakteryzują się też jogurty lub kefiry, jednak te produkty zawierają naturalnie występujące bakterie z gatunku Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus oraz Streptococcus salivarius ssp. Thermophilus, które rozkładają laktozę, dzięki czemu taki produkt często jest dobrze tolerowany nawet przez osoby z nietolerancją. 

Niewielkie ilości laktozy są w żółtych serach, mozzarelli, serach feta, serach pleśniowych i produktach oznaczonych jako bez laktozy, do których dodany został enzym, który rozkłada laktozę.

W nielicznych przypadkach nietolerancja laktozy może być bardzo silna i wtedy źle tolerowane będą nawet śladowe ilości laktozy.

W takim wypadku warto czytać skład wszystkich produktów, ponieważ laktoza może się pojawiać nawet w takich produktach jak chipsy, pieczywo czy leki [8-10].

Jeśli poza IBS zmagasz się także z celiakią, konieczne będzie wykluczenie z diety produktów zawierających gluten. U wielu osób z IBS może pojawić się nieceliakalna nietolerancja glutenu, która także wymaga zmian w diecie, jednak nie tak restrykcyjnych jak w przypadku celiakii.

Jeśli chorujesz na celiakię, powinnaś korzystać jedynie z produktów oznaczonych znakiem przekreślonego kłosa, a także używać naczyń i sztućców, które nie mają styczności z produktami zawierającymi gluten [5,7]. 

Dieta przy jelicie drażliwym jest kwestią indywidualną, ale na pewno warto wyeliminować wysokoprzetworzone produkty, które wywołują dolegliwości u większości chorych:

• żywność typu fast-food,
• słodycze i wyroby cukiernicze tj. drożdżówki i ciastka,
• napoje gazowane słodzone cukrem, sorbitolem, mannitolem lub ksylitolem,
• alkohol.

U wielu osób poza powyższymi produktami źle tolerowane są nasiona roślin strączkowych, napoje zawierające kofeinę takie jak kawa, cola, herbata, produkty wysokotłuszczowe, więc to na nie zwróć uwagę w pierwszej kolejności w swojej diecie przy nadwrażliwym jelicie [5,7].

Dzienniczek żywieniowy przy IBS

Najprostszą metodą sprawdzenia, jakie produkty powodują dolegliwości, jest prowadzenie dzienniczka żywieniowego.

Przez minimum tydzień (a najlepiej nawet przez parę miesięcy) zapisuj wszystkie posiłki, składniki (w tym przyprawy) oraz moment pojawienia się objawów, oraz ich przebieg.

To prosta i tania metoda, ale wymaga konsekwencji. Zapisując posiłki, po pewnym czasie wyłapiesz dania, które spowodowały nasilenie objawów.

Na tej podstawie łatwiej szukać w nich wspólnych cech – może to wspólny składnik, metoda przygotowania (np. smażenie), użyte przyprawy?

W dzienniczku warto też zaznaczać inne istotne informacje, które mogą wpłynąć na dolegliwości jelitowe, np. godzina posiłku, poziom stresu danego dnia lub przed samym posiłkiem, okoliczności spożywania posiłku (np. przy stole, w aucie, w biegu itp.), ilość wypitej wody czy pory i intensywności treningu.

Kiedy już znajdziesz produkty, które nasilają objawy, warto wykluczyć je z diety, a po pewnym czasie wykonać prowokację, czyli mówiąc najprościej – zjeść je ponownie. To pozwoli zobaczyć, czy rzeczywiście to właśnie to było przyczyną dolegliwości.

Czy możliwe jest wylczenie IBS dzięki diecie?

Leczenie jelita drażliwego dietą polega na zminimalizowaniu objawów, a nie wyleczeniu przyczyny choroby.

To znaczy, że nie jesteśmy w stanie całkowicie wyleczyć wrażliwego jelita, ale przy zachowaniu zdrowej diety i regularnych kontroli lekarskich możemy całkowicie zminimalizować dolegliwości, do punktu, w którym chory nie zauważa żadnych objawów. 

Czy to znaczy, że do końca życia musisz stosować restrykcyjną dietę na jelito drażliwe? Niekoniecznie!

O ile początki są naprawdę trudne, to z czasem zauważysz coraz większą tolerancję wielu produktów, które mogą wrócić do Twojej diety (na stałe lub w ograniczonej ilości).

Pamiętaj, że ważna jest nie tylko dieta, na jelita wpływają też inne czynniki. Najważniejszymi z nich obok diety są redukcja stresu, praca nad jakością snu, zaniechanie siedzącego trybu życia i odpowiednie nawodnienie [4,5,12,13].

Przepisy na dietę przy zespole jelita drażliwego

Coraz więcej osób poszukuje najlepszej diety i przepisów związanych z IBS. Taka dieta może być naprawdę smaczna i przyjazna, co udowodnili nasi dietetycy. Zainspiruj się ich pomysłami!

Suplementacja w IBS

Prawidłowa dieta, uważność związana z posiłkami, które zjadamy przy nadwrażliwości jelit to nie wszystko. Niestety czasami mimo dokonywania zdrowych wyborów pojawiają się zaburzenia wchłaniania.

To znaczy, że Twoje jelito nie wchłania wszystkich witamin, które mu dostarczasz i konieczne jest wprowadzenie suplementacji.

Powodem może być biegunka, która sprawia, że jedzenie zbyt krótko przebywa w jelicie, by zostać dostatecznie strawione.

Może się tak też zdarzyć, bo ściany jelita są podrażnione i zdolność wchłaniania witamin się zmniejsza.

Dodatkowo dieta przy IBS może być mocno ograniczona i wykluczać wiele produktów, które są źle tolerowane, a tym samym nie być w stanie dostarczyć wszystkich witamin.

Dlaczego „może”? Ponieważ u większości osób z IBS możliwe jest skomponowanie diety pełnowartościowej lub stopniowe jej rozszerzanie, a przypadków, w których konieczna jest suplementacja, jest niewiele. 

Jednak w twierdzeniu, że dieta przy nadwrażliwym jelicie wymaga suplementacji, jest ziarno prawdy. W przypadku stwierdzenia niedoborów witamin i składników mineralnych przez lekarza może być konieczne wprowadzenie suplementacji. 

⏩ Błonnik

W zespole jelita drażliwego korzyści przynosi suplementacja błonnikiem rozpuszczalnym.

Błonnik dzieli się na 2 typy: rozpuszczalny i nierozpuszczalny. O ile jeden przynosi ulgę osobom z IBS tak drugi nasila dolegliwości, dlatego warto uważać na to, jaki suplement kupujemy i jaki rodzaj błonnika dominuje w naszej diecie. 

Błonnik nierozpuszczalny to taki, który jest „twardy” i może fizycznie ocierać się o ściany przewodu pokarmowego, podrażniając je – np. skórka, pestki, łuska ziarna (ich źródłem są głównie otręby pszenne, ziarna i nasiona, orzechy, rośliny strączkowe, warzywa kapustne i korzeniowe).

Natomiast błonnik rozpuszczalny wiąże wodę, tworząc swego rodzaju „zawiesinę” amortyzującą potencjalne podrażnienia – znajdziesz go w owocach i warzywach, babce płesznik, lancetowatej i jajowatej oraz otrębach owsianych [4,11].

Najlepiej przebadanym rodzajem błonnika jest właśnie babka płesznik. Pamiętaj, aby ilość błonnika w diecie zwiększać stopniowo.

⏩ Probiotyki

Kilka lat temu dużą popularność zyskała suplementacja probiotyków u osób z IBS. Dziś podejście do tego tematu nie jest już tak entuzjastyczne.

Zaburzenia flory bakteryjnej mogą być zarówno skutkiem IBS, jak i jedną z przyczyn tej choroby. W tej sytuacji suplementacja probiotykiem może być dobrym pomysłem, jednak wyniki badań skuteczności probiotykoterapii są wciąż niejednoznaczne.

Kluczowe wydaje się jednak odpowiednie dobranie szczepów bakterii. W sprzedaży dostępne są probiotyki kierowane do osób z IBS posiadające odpowiednią kombinację szczepów bakterii, najbardziej sprzyjającą dla chorych z IBS [3,8].

Trzeba mieć na uwadze, że źle dobrany probiotyk może nasilić objawy, zamiast je zmniejszyć.

Oczywiście jeśli stosujesz dietę low FODMAP warto skonsultować z lekarzem lub dietetykiem wprowadzenie jakichkolwiek suplementów. 

Pamiętaj, że suplementy to nie magiczny środek, który sprawi, że poczujesz się lepiej, a jedynie jedna z wielu metod wspierania Twojej diety. Podstawą będzie modyfikacja stylu życia i diety, a suplementy to jedynie dodatek do tych zmian [4,11].

⏩ Olejek z mięty pieprzowej

Stosowanie mięty pieprzowej może wpływać na zmniejszenie objawów i bólu brzucha w IBS dzięki działaniu rozkurczowemu. Nie ma dokładnych rekomendacji co do czasu suplementacji olejku, zazwyczaj przyjmowany jest przez kilka tygodni. 

Podsumowanie

Choć dieta w IBS nie jest prosta do opanowania i wymaga wyrzeczeń może przynieść ogromną poprawę zarówno dla zdrowia jak i samopoczucia.

Jeśli stosujesz dietę i ewentualną suplementację i modyfikujesz styl życia, możesz funkcjonować zupełnie normalnie, bez bólu i innych dolegliwości. Dlatego tak ważna jest szybka diagnostyka. Im dłużej zmagasz się z dolegliwościami bez diagnozy, tym większe uszkodzenia mogą występować w jelicie.

Jeśli wahasz się, czy udać się do lekarza i skonsultować dolegliwości — zrób to. 

Nawet lekkie dolegliwości mogą utrudniać życie jeśli występują przez długi czas. Nieleczony IBS może także wpływać na wchłanianie leków przyjmowanych w innych dolegliwościach, np. na niedoczynność tarczycy.

Jeśli zauważasz, że przyjmowane leki nie dają wystarczającej poprawy i stale musisz zwiększać ich dawkę, warto skonsultować z lekarzem występowanie wzdęć, zaparć czy biegunek, nawet jeśli nie uważasz ich za szczególnie utrudniające życie. 

Piśmiennictwo: