Leki na odchudzanie – cudowny sposób na schudnięcie?

Kluczowe wnioski

• Leki na odchudzanie należy stosować w połączeniu z odpowiednio zbilansowaną dietą o obniżonej kaloryczności oraz zwiększoną aktywnością fizyczną. Same leki nie rozwiążą więc problemu z nadmierną masą ciała.

Leki na odchudzanie dostępne w Polsce

Obecnie w Polsce dostępnych jest kilka leków na odchudzanie. W tej grupie można wyróżnić preparaty zawierające:

• orlistat (Xenical),
• naltrekson + bupropion (Mysimba),
• liraglutyd (Saxenda),
• semaglutyd (Wegovy),
• tirzepatyd (Mounjaro).

Osoby z nadmierną masą ciała często sięgają również po inne preparaty zawierające semaglutyd (Ozempic, Rybelsus). Trzeba jednak pamiętać, że oficjalnym wskazaniem do stosowania tych preparatów jest obecnie jedynie cukrzyca typu 2, a nie otyłość.

Dołącz do ponad 74 213
zadowolonych Podopiecznych!

W Respo każda dieta jest szyta na miarę. Z nami osiągniesz swój cel zdrowo, bez zbędnych restrykcji i jedząc tylko to, co lubisz, z pomocą doświadczonego dietetyka klinicznego.

Sprawdź pakiety z dietą

Jakie są leki na odchudzanie na receptę i jak działają?

W grupie leków na odchudzanie dostępnych w Polsce na receptę możemy obecnie wyróżnić kilka preparatów i kilka różnych substancji czynnych wspomagających proces redukcji masy ciała.

Jak działają i jaką mają formę? Odpowiedzi znajdziesz w poniższej tabeli.

Leki na receptę na odchudzanie – tabela [1-7]

*Ozempic oraz Rybelsus nie są lekami przeznaczonymi do leczenia otyłości, a wśród wskazań do ich stosowania znajdziemy jedynie cukrzycę typu 2. Mimo wszystko wiele osób przyjmuje Ozempic i Rybelsus właśnie w celu wspomagania redukcji masy ciała, stąd ich obecność w tabeli [6,7].

Kto i kiedy może zalecić wdrożenie leków na odchudzanie?

Stosowanie leków na odchudzanie może zlecić tylko i wyłącznie lekarz.

Prepataty z tej grupy są lekami na receptę, przed ich zakupem konieczna jest więc wizyta u lekarza, który może nam taką receptę wypisać. 

Kiedy lekarz może zalecić wdrożenie leków na odchudzanie? Informacje na ten temat znajdziemy wśród wskazań do stosowania zawartych w charakterystyce produktu leczniczego każdego z preparatów.

Wskazania są następujące [1-7]:

• w przypadku leku Xenical wskazaniami do stosowania są BMI ≥30 kg/m2, lub BMI ≥28 kg/m2 jeśli „jednocześnie występują czynniki ryzyka”,
• w przypadku leków Mysimba, Saxenda, Wegovy, Mounjaro wskazaniami do stosowania są:
  • BMI ≥30 kg/m2,
  • BMI ≥27 kg/m2 jeśli występuje u nas jedna, lub więcej chorób związanych z otyłością (np. cukrzyca typu 2, nadciśnienie, dyslipidemia, obturacyjny bezdech senny i inne),
• w przypadku Saxendy i Wegovy wskazaniami do stosowania u młodzieży powyżej 12. roku życia są otyłość lub masa ciała > 60 kg.

Negatywne skutki uboczne stosowania leków na otyłość

Leki na odchudzanie, podobnie jak większość leków, mogą wywoływać negatywne skutki uboczne. Konkretne objawy niepożądane zależą od preparatu, choć w przypadku tej grupy leków szczególnie często zgłaszane są objawy ze strony układu pokarmowego.

Wybrane reakcje niepożądane mogące wystąpić po zażyciu substancji stosowanej w leczeniu otyłości – tabela [1-5]

Z punktu widzenia diety, w trakcie stosowania leków na odchudzanie szczególną uwagę należy zwrócić na efekty uboczne ze strony przewodu pokarmowego, czyli:

• zaparcia, biegunki, nudności, wymioty, wzdęcia, refluks,
• biegunki tłuszczowe (w przypadku orlistatu).

Dlaczego same leki na odchudzanie nie wystarczą?

Choć niektórym wydaje się, że same leki na odchudzanie rozwiążą problem z nadmierną masą ciała, to jest to myślenie błędne.

Już na ulotce leków na odchudzanie znajdziemy informację o tym, że są to preparaty do stosowania w połączeniu z dietą o obniżonej kaloryczności i jednocześnie zwiększoną aktywnością fizyczną.

Jest to oczywiście dość logiczne, w końcu bez zmniejszenia kaloryczności diety nie ma mowy o redukcji masy ciała, a rolą leków na odchudzanie jest nic innego jak ułatwienie obniżenie ilości spożywanych kalorii, głównie poprzez redukcję apetytu.

Leki na odchudzanie a rola dietetyka

To jednak nie koniec, bo niskokaloryczna dieta będąca konsekwencją (i jednocześnie warunkiem skuteczności) leków na odchudzanie niesie ze sobą także pewne zagrożenia. To właśnie tutaj do gry wchodzi wykwalifikowany dietetyk, który pomaga odpowiednio zaplanować dietę o obniżonej kaloryczności, tak, by zminimalizować ryzyko jej negatywnych skutków.

Wśród zagrożeń diety przy lekach na odchudzanie należy wymienić [8,9]:

• niedobory witamin i składników mineralnych, zwłaszcza magnezu, żelaza, cynku, wapnia, witamin A, D, E, K, C, B12 i kwasu foliowego,
• niedobory białka i utratę masy mięśniowej,
• utratę masy kostnej,
• niepożądane działania leków związane z układem pokarmowym,
• ryzyko efektu jojo po przerwaniu stosowania leku.

Choć więc rola dietetyka jest tu nieco inna niż u osób, które nie stosują leków na odchudzanie, nie można o niej zapominać ani jej ignorować.

To właśnie dietetyk odpowiada bowiem za:

• ułożenie jadłospisu, który – pomimo obniżonej kaloryczności – wciąż dostarcza niezbędnych składników mineralnych i witamin (oczywiście czasem konieczna bywa również suplementacja),
• ułożenie jadłospisu zawierającego odpowiednie ilości wszystkich makroskładników, zwłaszcza białka, które powinno dostarczać 15-18% kalorii w diecie, choć badania sugerują, że korzystne mogą być wartości z przedziału 1,2-2 g białka na 1 kilogram skorygowanej masy ciała* – dokładna liczba zależy od stanu zdrowia Pacjenta i jego stylu życia [9,10,11],
• modyfikowanie diety w zależności od występujących efektów ubocznych leków (np. dieta o większej zawartości błonnika przy zaparciach itp.),
• pomoc w wypracowaniu dobrych nawyków żywieniowych, tak, by po zakończeniu terapii lekami na odchudzanie pacjent nie wrócił do dawnych, złych nawyków i wysokoprzetworzonej żywności, a zamiast tego stosował dietę bogatą w warzywa, owoce, pełnoziarniste zboża, zdrowe tłuszcze czy chude źródła białka, tak, by zmniejszyć ryzyko efektu jojo.

*Skorygowana masa ciała jest wartością pośrednią między aktualną a należną masą ciała, używaną m.in. do obliczania zapotrzebowania na białko u osób z nadmierną masą ciała.

👉 Leki na odchudzanie a pomoc dietetyka – dowiedz się więcej o tym, dlaczego wsparcie jest tak ważne.

Leki na odchudzanie a aktywność fizyczna

Przy lekach na odchudzanie niezwykle istotna jest także aktywność fizyczna. Oczywiście odgrywa ona rolę we wspomaganiu odchudzania, jednak nie to jest najważniejsze.

Trzeba bowiem pamiętać, że stosowanie leków na odchudzanie wiąże się z ryzykiem utraty masy mięśniowej i, co za tym idzie, zmęczeniem, osłabieniem i obniżeniem tempa przemiany materii. 

W zapobieganiu utracie masy mięśniowej bardzo ważną rolę odgrywa dieta bogata w białko, jednak samo białko nie jest w stanie zapobiec temu niepożądanemu zjawisku. Kluczową kwestią jest tu bowiem połączenie odpowiedniego spożycia białka z treningiem, a konkretnie z treningiem siłowym nastawionym na rozwój tkanki mięśniowej [8].

Schudnij w Respo
pod okiem dietetyka!

Dopasuje Ci idealny plan zgodnie z Metodą Respo – metodą odchudzania ze skutecznością potwierdzoną badaniami naukowymi.

Sprawdź pakiety z dietą

Dieta od Respo dla osób stosujących farmakoterapię

Co jeść, jeśli stosujesz leki na odchudzanie? Nasi dietetycy kliniczni ustalą dla Ciebie gotowy plan!

Respo to bowiem jadłospis dopasowany do potrzeb (w tym stanu zdrowia, gustu czy budżetu), personalizowany trening, kreator dobrych nawyków oraz stały kontakt z dietetykiem, który odpowie na Twoje pytania i wątpliwości.

W ramach Respo Med oferujemy także konsultacje obesitologiczne.

Bibliografia: