Alkohol a trening. Czy bezpiecznie je łączyć?
Kluczowe wnioski
- Alkohol przyczynia się do wzrostu poziomu kortyzolu. Dlatego sprzyja odkładaniu tłuszczu w okolicy brzucha.
- Alkohol przed treningiem zmniejsza siłę mięśni. Natomiast po nim wydłuża czas syntezy białkowej, przec co utrudnia proces budowy mięśni.
- W przypadku suplementacji kreaytyny, nie zaleca się spożywania alkoholu.
Co znajdziesz w artykule:
Czy alkohol szkodzi zdrowiu?
Choć często towarzyszy różnym spotkaniom, a niektórzy twierdzą nawet, że poprawia im nastrój, to ciągle powraca pytanie, jak alkohol wpływa na organizm i czy alkohol szkodzi zdrowiu.
O tym, jak alkohol wpływa na organizm w negatywny sposób decyduje częstość i ilość jego spożywania.
To oznacza, że jeden kieliszek wina na miesiąc nie wyrządzi wielkich szkód. Gorzej, jeśli kieliszków i kufli jest kilka w tygodniu, a co gorsza – codziennie.
Wtedy możemy zdecydowanie powiedzieć, że alkohol szkodzi zdrowiu.
Schudnij w Respo
pod okiem dietetyka!
Dopasuje Ci idealny plan zgodnie z Metodą Respo, jedyną w Polsce metodą odchudzania ze skutecznością potwierdzoną badaniami naukowymi.
Sprawdź pakiety z dietąAlkohol i jego wpływ na organizm
Jak działa alkohol? Wielokierunkowo.
- Choć czasem zmniejsza uczucie napięcia, wyzwala poczucie euforii czy zmniejsza niepewność w relacjach społecznych, to jego pozornie pozytywne efekty trwają krótko. Wysokie stężenie alkoholu w organizmie powoduje utratę kontroli nad ruchem, zaburzenia mowy, a nawet zwiększa skłonność do agresji i ryzykownych działań [7].
- Zmiana zachowania i zaburzenia koordynacji ruchowej pod wpływem alkoholu może powodować kontuzje. Dla sportowca to duże utrudnienie [7].
- Po wypiciu piwa częściej chodzisz do toalety? Alkohol odwadnia organizm, ponieważ wpływa na zahamowanie uwalniania wazopresyny. To hormon, który kontroluje gęstość moczu, a niedobór tego antydiuretyka zwiększa oddawanie wody przez organizm. Ponadto spadek nawodnienia pogarsza wydolność, co uniemożliwia wykonanie skutecznego treningu [5].
- Wątroba jest głównym narządem odpowiedzialnym za metabolizowanie alkoholu. Regularne i nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do jej uszkodzenia postaci stłuszczenia, zapalenia i marskości [7].
- Zdarzyło Ci się wymiotować po alkoholu? Jego nadmierna ilość drażni błonę śluzową przewodu pokarmowego, co prowadzi do stanów zapalnych, podrażnień, refluksu żołądkowo-przełykowego i zaburzeń trawiennych.
Pytanie czy alkohol jest zdrowy wydaje się zatem retoryczne.
Jak działa alkohol w kontekście regeneracji, która jest tak ważna nie tylko u aktywnych fizycznie? Okazuje się, że w przypadku osób, które piją alkohol okazjonalnie, zaburzenia snu występują rzadziej niż u osób uzależnionych. Mówimy jednak tutaj o sytuacji przewlekłej, czyli regularnym spożywaniu alkoholu [3].
Alkohol a odchudzanie
No właśnie – czy alkohol tuczy? Piwo, wino czy wódka zawierają kalorie – każdy 1 g trunku to 7 kcal. O tym, czy tyjemy, decyduje natomiast dodatni bilans energetyczny, który jest efektem niskiej aktywności fizycznej i nieodpowiednio zbilansowanej diety [8].
To oznacza, że jeśli zdrowo się odżywiamy, pilnujemy liczby spożywanych kalorii, jesteśmy aktywni, a raz na jakiś czas zdarzy nam się wypić wino lub piwo – prawdopodobnie nie przeszkodzi to w osiągnięciu upragnionej sylwetki.
Wszystko zależy jednak od całokształtu diety.
Jeśli pijemy alkohol na diecie, musimy uwzględnić jego zawartość kalorii w dziennym spożyciu.
Ile kalorii ma alkohol? Alkohol kcal to ok. 7 kalorii w 1 g. Na przykład, jeśli w ciągu dnia można zjeść 2000 kcal, a kufel piwa ma ok. 250 kcal, kalkulacja jest prosta – pozostaje 1750 kcal. I tyle (nie więcej według wyliczeń) powinniśmy zjeść danego dnia.
Jeśli natomiast pijemy dużo alkoholu, a do tego kiepsko trzymamy dietę, można spodziewać się przyrostu masy ciała.
Zatem: czy alkohol tuczy? Tak, może wpływać na to, że przybieramy na wadze.
Alkohol a dieta – co z oponką na brzuchu?
Badania pokazują, że istnieje dość ścisły związek między spożywaniem alkoholu a tworzeniem się fałdy tłuszczu na brzuchu, czyli potocznej ,,oponki”.
Alkohol powoduje bowiem wzrost kortyzolu, który wpływa na odkładanie się komórek tłuszczowych w tym rejonie ciała. W przypadku osób, które nadmiernie spożywają alkohol, może dojść nawet do rzekomego zespołu Cushinga. Objawia się on m.in. otyłością okolic brzucha [8].
Alkohol a dieta to temat dość dobrze rozpoznany: alkohol może psuć dietę również przez to, że wpływa na większą skłonność do sięgania po dodatkowe przekąski.
Z naszego bloga dowiesz się także, jak zrzucić brzuch.
Alkohol a trening i siłownia
Nie ma wątpliwości co do negatywnego wpływu alkoholu na treningi (czyli osiągania dobrych wyników sportowych i rozwijanie zdolności motorycznych).
Pierwszym, szkodliwym działaniem jest zmniejszenie siły mięśni. Alkohol przed treningiem hamuje przenikanie jonów wapnia do komórek mięśniowych, które są odpowiedzialne za powstanie skurczu.
Z tego powodu mięśnie mają ograniczone możliwości, aby generować tyle siły, ile jest im potrzebna podczas treningu. Jest to jednoznaczne ze zmniejszeniem wytrzymałości ciała na wysiłek [11].
A jak działa alkohol po treningu?
Naturalną reakcją organizmu po wysiłku jest synteza białkowa, czyli łączenie się małych cząsteczek białek, aby powstała większa – ta, która buduje mięsień. Ma to największe znaczenie w kontekście odbudowy mięśni, które w wyniku treningu częściowo się uszkadzają.
Alkohol wydłuża czas syntezy, a stopień hamowania tego procesu jest uzależniony od ilości jego spożycia [3,11].
Pamiętaj, że negatywny wpływ alkoholu na regenerację zależy od czasu spożycia alkoholu po treningu i ilości czasu wymaganego na regenerację przed kolejnym treningiem [2].
Alkohol a treningi i energia w trakcie wysiłku
Podczas wysiłku fizycznego organizm czerpie energię z glukozy oraz glikogenu (magazynu energetycznego), który powstaje podczas glukoneogenezy.
Proces ten pozwala również na utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi, zapobiegając np. omdleniom. Spożycie alkoholu hamuje glukoneogenezę.
To z kolei bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia uprawianie sportów szczególnie długodystansowych takich jak biegi, ponieważ organizm sportowca nie ma skąd czerpać energii na wysiłek.
Sama widzisz, że alkohol a trening to temat dość mocno sprawdzony i możesz być pewna, że alkohol nie idzie w parze z efektywnymi treningami.
Kreatyna a alkohol
Kreatyna odgrywa kluczową rolę w produkcji energii w mięśniach. Kiedy jemy pokarmy bogate w białko (a zwłaszcza mięso i ryby), organizm przekształca kreatynę w fosfokreatynę. Ta jest z kolei nośnikiem energii niezbędnej do powstania skurczu mięśnia, czyli zainicjowania jego pracy.
Przekłada się to na większą wydolność i wytrzymałość fizyczną oraz siłę, szczególnie w pierwszych kilkunastu minutach intensywnego treningu. Jak widać funkcje kreatyny są przeciwstawne do działania alkoholu [6].
Kreatyna i alkohol to jednak niezbyt dobre połączenie, ponieważ etanol neutralizuje działanie kreatyny, a dokładniej zmniejsza jej stężenie w mięśniach [10].
Można więc wywnioskować, że równoległe przyjmowanie obydwu substancji czyni suplementację bezzasadną.
Alkohol a L-arginina
L-arginina jest aminokwasem, a więc jednym z podstawowych budulców białek. W organizmie pełni funkcję prekursora tlenku azotu (NO), czyli wyjściowego składnika do jego produkcji.
Tlenek azotu jest z kolei cząsteczką, która reguluje napięcie naczyń krwionośnych. Po spożyciu L-argininy organizm przekształca ją w tlenek azotu, który pomaga rozszerzyć naczynia krwionośne i zmniejsza tym samym ciśnienie krwi [9].
Dzięki tak ważnej funkcji w układzie krwionośnym L-arginina jest często stosowana w suplementacji sportowej i treningowej.
Poprawa przepływu krwi może mieć korzystny wpływ na wydolność i wytrzymałość podczas treningu. Dzięki niej do mięśni trafia więcej tlenu, tak ważnego dla produkcji energii i zwiększenia wytrzymałości tkanek mięśniowych. Oprócz tego L-arginina wspomaga budowę i naprawę tkanki mięśniowej [9].
L-arginina a alkohol – czy można je ze sobą łączyć?
L-arginina pełni bardzo ważną funkcję w organizmie, a etanol zaburza jej działanie.
Po pierwsze, niszczy jej strukturę, przez co L-arginina nie może stać się kompletnym składnikiem do produkcji tlenku azotu. To z kolei sprawia, że w Twoim organizmie znajduje się jego niewystarczająca ilość i możesz odczuwać spadek koncentracji, a także wytrzymałości organizmu [1].
Po drugie, mieszanka alkoholu z L-argininą prowadzi do niekontrolowanego rozszerzenia naczyń krwionośnych. Wówczas ciśnienie krwi spada na tyle, że możesz mieć omdlenia lub zawroty głowy [1].
Trening a alkohol – podsumowanie
Alkohol nie jest zdrowy i sprzyja przyrostowi masy tłuszczowej. Jednak o tym, jakie skutki zdrowotne będzie ze sobą niósł, decyduje ilość i częstotliwość spożywania oraz stan zdrowia i styl życia. Jeśli dążymy do uzyskania wybitnych osiągnięć i efektów sportowych – najlepiej zrezygnować z alkoholu lub sięgać po niego tylko sporadycznie.
Piśmiennictwo:
- Acevedo G.C., Ethanol inhibits L-arginine uptake and enhances NO formation in human placenta, Life Sci 2001, 68(26): 893-903.
- Barnes M., Alcohol: impact on sports performance and recovery in male athletes, Sports Med. 2014, 44(7): 909-919.
- Jakubczyk A., Zaburzenia snu u osób uzależnionych od alkoholu, Alkoholizm i Narkomania 2009, 22(2): 143-159.
- Lang C.H. (i in.), Alcohol myopathy: impairment of protein synthesis and translation initiation, Int J Biochem Cell Biol 2001, 33(5): 457-473.
- Lis K., Wpływ spożywania alkoholu etylowego na wyniki badań laboratoryjnych, Alkoholizm i Narkomania 2009, 22(1): 65-73.
- Morawska-Staszak K., Wpływ suplementacji kreatyną na całkowity potencjał antyoksydacyjny oraz wydolność psycho-fizyczną u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami wątroby, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 2010
- Pilis W., Wpływ alkoholu na organizm sportowca, Prace naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie 2009, 187-206.
- Suter P., Effects of Alcohol on Energy Metabolism and Body Weight Regulation: Is Alcohol a Risk Factor for Obesity? Nutrition Reviews 1997, 55(5): 157-171.
- Ścibior D., Arginina – metabolizm i funkcje w organizmie człowieka, Postepy Hig Med Dosw 2004, 58(0): 321-332.
- Tunc-Skarka M., Weber-Fahr W., Ende G., Recreational alcohol use induces changes in the concentrations of choline-containing compounds and total creatine in the brain: a (1)H MRS study of healthy subjects, MAGMA 2015, 28(5): 503-510.
- Vella L., Cameron-Smith D., Alcohol, Athletic Performance and Recovery, Nutrients 2010, 2(8): 781–789.