Alkohol a trening, czyli o wpływie alkoholu na naszą sprawność
Co znajdziesz w artykule:
Czy alkohol szkodzi zdrowiu?
Choć często towarzyszy różnym spotkaniom, a niektórzy twierdzą nawet, że poprawia im nastrój, nie da się ukryć, że alkohol jest niezdrowy. O tym, jak alkohol wpływa na organizm w negatywny sposób decyduje częstość i ilość jego spożywania. To oznacza, że jeden kieliszek wina na miesiąc nie wyrządzi wielkich szkód. Gorzej, jeśli kieliszków i kuflów jest kilka w tygodniu, a co gorsza – codziennie. Wtedy możemy zdecydowanie powiedzieć, że alkohol szkodzi zdrowiu.
Alkohol – wpływ na organizm
Jak działa alkohol? Wielokierunkowo. Zobacz sama:
- Choć czasem zmniejsza uczucie napięcia, wyzwala poczucie euforii czy zmniejsza niepewność w relacjach społecznych, to jego pozornie pozytywne efekty trwają krótko. Wysokie stężenie alkoholu w organizmie powoduje utratę kontroli nad ruchem, zaburzenia mowy, a nawet zwiększa skłonność do agresji i ryzykownych działań [7].
- Zmiana zachowania i zaburzenia koordynacji ruchowej pod wpływem alkoholu może powodować kontuzje. Dla sportowca to duże utrudnienie [7].
- Po wypiciu piwa częściej chodzisz do toalety? Alkohol odwadnia organizm, ponieważ wpływa na zahamowanie uwalniania wazopresyny. To hormon, który kontroluje gęstość moczu, a niedobór tego antydiuretyka zwiększa oddawanie wody przez organizm. Ponadto spadek nawodnienia pogarsza wydolność, co uniemożliwia wykonanie skutecznego treningu [5].
- Wątroba jest głównym narządem odpowiedzialnym za metabolizowanie alkoholu. Regularne i nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do jej uszkodzenia postaci stłuszczenia, zapalenia i marskości [7].
- Zdarzyło Ci się wymiotować po alkoholu? Jego nadmierna ilość drażni błonę śluzową przewodu pokarmowego, co prowadzi do stanów zapalnych, podrażnień, refluksu żołądkowo-przełykowego i zaburzeń trawiennych.
Pytanie czyalkohol jest zdrowywydaje się zatem retoryczne. Również w kontekście regeneracji, która jest tak ważna u aktywnych fizycznie. Okazuje się, że w przypadku osób, które piją alkohol okazjonalnie, zaburzenia snu występują rzadziej niż u osób uzależnionych. Mówimy jednak tutaj o sytuacji przewlekłej, czyli regularnym spożywaniu alkoholu [3].
Czy alkohol tuczy, czyli alkohol a odchudzanie
No właśnie – czy alkohol tuczy? Piwo, wino czy wódka zawierają kalorie – każdy 1 g trunku to 7 kcal. O tym, czy tyjesz, decyduje natomiast dodatni bilans energetyczny, który jest efektem niskiej aktywności fizycznej i nieodpowiednio zbilansowanej diety [8]. To oznacza, że jeśli zdrowo się odżywiasz, pilnujesz ilości spożywanych kalorii, jesteś aktywna, a raz na jakiś czas zdarzy Ci się wypić wino lub piwo – prawdopodobnie nie przeszkodzi Ci to w osiągnięciu upragnionej sylwetki.
Rozważając temat alkohol a odchudzanie, trzeba odpowiedzieć: to czy przytyjesz od alkoholu, zależy od całokształtu Twojej diety. Jeśli pijesz alkohol na diecie, musisz uwzględnić jego zawartość kalorii w dziennym spożyciu. Na przykład, jeśli w ciągu dnia możesz zjeść 2000 kcal, a kufel piwa ma ok. 250 kcal, kalkulacja jest prosta – pozostaje Ci 1750 kcal. I tyle (nie więcej według wyliczeń) powinnaś zjeść danego dnia. Jeśli natomiast pijesz dużo alkoholu, a do tego kiepsko trzymasz dietę, możesz spodziewać się przyrostu masy ciała.
Alkohol a dieta – co z oponką na brzuchu?
Pytasz: odchudzanie a alkohol? Badania pokazują, że istnieje dość ścisły związek między spożywaniem alkoholu a tworzeniem się fałdy tłuszczu na brzuchu, czyli potocznej ,,oponki”. Alkohol powoduje bowiem wzrost kortyzolu, który wpływa na odkładanie się komórek tłuszczowych w tym rejonie ciała. W przypadku osób, które nadmiernie spożywają alkohol, może dojść nawet do rzekomego zespołu Cushinga. Objawia się on m.in. otyłością okolic brzucha [8].
Schudnij w Respo
pod okiem dietetyka!
Dopasuje Ci idealny plan zgodnie z Metodą Respo, jedyną w Polsce metodą odchudzania ze skutecznością potwierdzoną badaniami naukowymi.
Sprawdź pakiety z dietą
Alkohol a trening
Nie ma wątpliwości co do negatywnego wpływu alkoholu na treningi (czyli osiągania dobrych wyników sportowych i rozwijanie zdolności motorycznych). Pierwszym, szkodliwym działaniem jest zmniejszenie siły mięśni. Alkohol przed treningiem hamuje przenikanie jonów wapnia do komórek mięśniowych, które są odpowiedzialne za powstanie skurczu. Z tego powodu mięśnie mają ograniczone możliwości, aby generować tyle siły, ile jest im potrzebna podczas treningu. Jest to jednoznaczne ze zmniejszeniem wytrzymałości ciała na wysiłek [11].
A jak działa alkohol po treningu? Naturalną reakcją organizmu po wysiłku jest synteza białkowa, czyli łączenie się małych cząsteczek białek, aby powstała większa – ta, która buduje mięsień. Ma to największe znaczenie w kontekście odbudowy mięśni, które w wyniku treningu częściowo się uszkadzają. Alkohol wydłuża czas syntezy, a stopień hamowania tego procesu jest uzależniony od ilości jego spożycia [3,11]. Pamiętaj, że negatywny wpływ alkoholu na regenerację zależy od czasu spożycia alkoholu po wysiłku i ilości czasu wymaganego na regenerację przed kolejnym treningiem [2].
Alkohol a treningi i energia w trakcie wysiłku
Podczas wysiłku fizycznego organizm czerpie energię z glukozy oraz glikogenu (magazynu energetycznego), który powstaje podczas glukoneogenezy. Proces ten pozwala również na utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi, zapobiegając np. omdleniom. Spożycie alkoholu hamuje glukoneogenezę. To z kolei bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia uprawianie sportów szczególnie długodystansowych takich jak biegi, ponieważ organizm sportowca nie ma skąd czerpać energii na wysiłek.
Kreatyna a alkohol
Kreatyna odgrywa kluczową rolę w produkcji energii w mięśniach. Kiedy jesz pokarmy bogate w białko (a zwłaszcza mięso i ryby), Twój organizm przekształca kreatynę w fosfokreatynę. Ta jest z kolei nośnikiem energii niezbędnej do powstania skurczu mięśnia, czyli zainicjowania jego pracy. Przekłada się to na większą wydolność i wytrzymałość fizyczną oraz siłę, szczególnie w pierwszych kilkunastu minutach intensywnego treningu. Kreatyna a alkohol? Jak widzisz funkcje kreatyny są przeciwstawne do działania alkoholu [6].
Kreatyna i alkohol to jednak niezbyt dobre połączenie, ponieważ etanol neutralizuje działanie kreatyny, a dokładniej zmniejsza jej stężenie w mięśniach [10]. Można więc wywnioskować, że równoległe przyjmowanie obydwu substancji czyni suplementację bezzasadną.
L-arginina – funkcje
L-arginina jest aminokwasem, a więc jednym z podstawowych budulców białek. W organizmie pełni funkcję prekursora tlenku azotu (NO), czyli wyjściowego składnika do jego produkcji. Tlenek azotu jest z kolei cząsteczką, która reguluje napięcie naczyń krwionośnych. Po spożyciu L-argininy organizm przekształca ją w tlenek azotu, który pomaga rozszerzyć naczynia krwionośne i zmniejsza tym samym ciśnienie krwi [9].
Dzięki tak ważnej funkcji w układzie krwionośnym L-arginina jest często stosowana w suplementacji sportowej i treningowej. Poprawa przepływu krwi może mieć korzystny wpływ na wydolność i wytrzymałość podczas treningu. Dzięki niej do mięśni trafia więcej tlenu, tak ważnego dla produkcji energii i zwiększenia wytrzymałości tkanek mięśniowych. Oprócz tego L-arginina wspomaga budowę i naprawę tkanki mięśniowej [9].
L-arginina a alkohol – czy można je ze sobą łączyć?
L-arginina pełni bardzo ważną funkcję w organizmie, a etanol zaburza jej działanie. Po pierwsze, niszczy jej strukturę, przez co L-arginina nie może stać się kompletnym składnikiem do produkcji tlenku azotu. To z kolei sprawia, że w Twoim organizmie znajduje się jego niewystarczająca ilość i możesz odczuwać spadek koncentracji, a także wytrzymałości organizmu [1].
Po drugie, mieszanka alkoholu z L-argininą prowadzi do niekontrolowanego rozszerzenia naczyń krwionośnych. Wówczas ciśnienie krwi spada na tyle, że możesz mieć omdlenia lub zawroty głowy [1].
Podsumowanie
Alkohol nie jest zdrowy i sprzyja przyrostowi masy tłuszczowej. Jednak o tym, jakie skutki zdrowotne będzie ze sobą niósł, decyduje ilość i częstotliwość spożywania oraz stan zdrowia i styl życia. Jeśli dążysz do uzyskania wybitnych osiągnięć i efektów sportowych – najlepiej zrezygnuj z alkoholu lub sięgaj po niego tylko sporadycznie.
Piśmiennictwo:
- Acevedo G.C., Ethanol inhibits L-arginine uptake and enhances NO formation in human placenta, Life Sci 2001, 68(26): 893-903.
- Barnes M., Alcohol: impact on sports performance and recovery in male athletes, Sports Med. 2014, 44(7): 909-919.
- Jakubczyk A., Zaburzenia snu u osób uzależnionych od alkoholu, Alkoholizm i Narkomania 2009, 22(2): 143-159.
- Lang C.H. (i in.), Alcohol myopathy: impairment of protein synthesis and translation initiation, Int J Biochem Cell Biol 2001, 33(5): 457-473.
- Lis K., Wpływ spożywania alkoholu etylowego na wyniki badań laboratoryjnych, Alkoholizm i Narkomania 2009, 22(1): 65-73.
- Morawska-Staszak K., Wpływ suplementacji kreatyną na całkowity potencjał antyoksydacyjny oraz wydolność psycho-fizyczną u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami wątroby, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 2010
- Pilis W., Wpływ alkoholu na organizm sportowca, Prace naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie 2009, 187-206.
- Suter P., Effects of Alcohol on Energy Metabolism and Body Weight Regulation: Is Alcohol a Risk Factor for Obesity? Nutrition Reviews 1997, 55(5): 157-171.
- Ścibior D., Arginina – metabolizm i funkcje w organizmie człowieka, Postepy Hig Med Dosw 2004, 58(0): 321-332.
- Tunc-Skarka M., Weber-Fahr W., Ende G., Recreational alcohol use induces changes in the concentrations of choline-containing compounds and total creatine in the brain: a (1)H MRS study of healthy subjects, MAGMA 2015, 28(5): 503-510.
- Vella L., Cameron-Smith D., Alcohol, Athletic Performance and Recovery, Nutrients 2010, 2(8): 781–789.