Przyprawy kompletnie odmieniają smak potraw, a ich właściwości to nie tylko kwestia smaku, ale również zdrowia. W sklepach jest mnóstwo mieszanek przypraw, ale nie po wszystkie warto sięgać. Przeanalizowaliśmy składy najpopularniejszych mieszanek. Sprawdź nasz ranking!
Przyprawy mają właściwości smakowe, ale również wpływają na nasze zdrowie.
Na przykład mogą działać przeciwbakteryjne, moczopędne i żółciopędne, pobudzają produkcję soku żołądkowego, a do tego działają uspokajająco lub wykrztuśnie. Mogą również wpływać drażniąco na organizm (rozszerzając naczynia krwionośne).
Przyprawy zawierają także wiele witamin i składników mineralnych np.
beta-karoten,
witaminę C,
fosfor,
magnez,
wapń,
potas,
żelazo.
Bogate w te składniki są: bazylia, mięta pieprzowa i czerwona sproszkowana papryka.
Przyprawy zamiast soli
Przyprawy mają jeszcze jedno szczególne znaczenie – można nimi zastępować sól.
Nadmiar soli w diecie – powyżej 5 g na dobę (to 1 płaska łyżeczka) może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym: nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu, raka żołądka i prawdopodobnie raka przełyku.
Może także sprzyjać rozwojowi osteoporozy oraz kamicy nerkowej.
Zamiast soli wykorzystajmy świeże lub suszone zioła, takie jak np. rozmaryn, tymianek, oregano, bazylia, lubczyk, zioła prowansalskie, estragon, które odznaczają się wieloma właściwościami prozdrowotnymi.
Są cennym źródłem substancji bioaktywnych, takich jak np. flawonoidy, olejki eteryczne, śluzy, alkaloidy, glikozydy.
Schudnij w Respo pod okiem dietetyka!
Dopasuje Ci idealny plan zgodnie z Metodą Respo, jedyną w Polsce metodą odchudzania ze skutecznością potwierdzoną badaniami naukowymi.
wzbogacanie własnego bukietu smakowo-zapachowego potraw,
wytwarzanie nowego bukietu smakowo-zapachowego potraw ubogich smakowo,
nadanie potrawom pożądanej barwy i wyglądu,
maskowanie niepożądanych smaków i zapachów potrawy
hamowanie niekorzystnych zmian mikrobiologicznych oraz zapobieganie procesom utleniania składników odżywczych, zachodzących np. pod wpływem obróbki termicznej potraw.
Ciekawostki o przyprawach
Jakie właściwości mają konkretne przyprawy?
Pieprz – przyprawa uniwersalna do dań mięsnych, rybnych i warzywnych. Za ostry smak pieprzu odpowiada piperyna i chawicyna. Piperyna ma właściwości antybakteryjne, przeciwnowotworowe, a dzięki zawartości związków fenolowych wpływa na większą trwałość potraw.
Czosnek – zawiera bezzapachowe związki siarki – alliinę. Podczas rozdrabniania alliina rozkładana jest do allicyny, która odpowiada za charakterystyczny zapach czosnku oraz działanie bakteriobójcze. Czosnek poniżej 8 stopni Celsjusza traci swoje właściwości, dlatego nie należy przechowywać go w lodówce.
Majeranek – przyprawa kojarząca się z tłustymi i ciężkostrawnymi potrawami. Najczęściej dodawany do potraw mięsnych (pasztetów, gulaszów, smalcu) i potraw z nasionami roślin strączkowych. Zawiera 2-3% olejków eterycznych, dzięki nim wykazuje działanie bakteriobójcze. Ma również działanie rozkurczowe, moczopędne i pobudzające wydzielanie soku żołądkowego, dlatego dodawany jest do „cięższych” dań.
Bazylia – wykorzystuje się świeże i suszone liście. Ma szerokie zastosowanie w kuchni. Znaleźć ją można w sałatkach, marynatach, jako dodatek do kanapek i masła, daniach z ryb, zupach, sosach, a także nalewkach. Pobudza wydzielanie soku żołądkowego, ułatwia trawienie, pobudza apetyt, zapobiega powstawaniu wzdęć.
Kurkuma – jej główną funkcją jest nadanie potrawom żółtej barwy. Dodaje się ją do potraw wytrawnych (z drobiu, owoców morza i ryb), past, sosów, makaronów, a także ciast i herbatników, lodów, deserów i napojów. Kłącze kurkumy zawiera 4-14% olejków eterycznych. Swój kolor i właściwości lecznicze zawdzięcza kurkuminie. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, żółciopędne i przeciwnowotworowe.
Dodatkowe składniki w mieszankach przypraw
Przyprawy bardzo często kupujemy w formie różnego rodzaju mieszanek. W takiej sytuacji zdecydowanie warto analizować ich składy.
Jakie są najczęściej stosowane dodatki do przypraw?
Sól – pełni rolę środka konserwującego, ułatwia mieszanie składników, nadaj słony smak potrawom.
Cukier, glukoza – nadaje słodki smak gotowej potrawie, uatrakcyjnia wygląd podczas obróbki termicznej, stosowana jako środek konserwujący.
Kwas cytrynowy – pełni rolę środka konserwującego i smakowego.
Glutaminian monosodowy, inozynian disodowy, 5-rybonukleotydy disodowe – związki wykorzystywane do wzmacniania smaku gotowych dań, są źródłem smaku umami, obniżają dodatek soli w potrawach.
Ocet – pełni rolę środka konserwującego przypraw.
Ekstrakt drożdży – do jego najważniejszych funkcji należy wzmacnianie smaku i aromatu. Dzięki zawartości kwasu glutaminowego jest źródłem smaku umami („rosołowego”, „mięsnego”).
Oleje – to dodatki tłuszczowebędące „nośnikami” smaku.
Mąka, skrobia pszenna lub grys kukurydziany – pełnią one w przyprawach funkcję stabilizacyjną.
Karmel amoniakalny, ryboflawiny (barwniki) – służą one nadaniu przyprawom odpowiedniej, pożądanej przez konsumentów barwy.
Hydrolizat białkowy sojowy – jest stosowany celem ochrony przypraw przed utratą charakterystycznego dla nich smaku (np. w wyniku działania niskiej temperatury lub suszenia).
Podział przypraw w naszym rankingu
Przyprawy dostępne w naszym rankingu podzieliliśmy na 3 grupy:
Najzdrowszy wybór – to najlepsze przyprawy dostępne w sklepach. Zarówno skład tych produktów jak i ich wartość odżywcza sprawiają, że warto wybierać właśnie te przyprawy do swoich dań.
Niezły wybór – kiedy przyprawy z pierwszej grupy nie są akurat dostępne w sklepie, możesz śmiało sięgnąć po produkty z tej grupy. Te przyprawy też są dobrym wyborem, choć nie powinny zbyt często towarzyszyć Twoim posiłkom.
Odradzane produkty – charakteryzują się wysoką zawartością soli, cukru i zbędnych dodatków, takich np. wzmacniacze smaku i karmel. Przyprawy te nie powinny stanowić dodatku do Twoich potraw.
Poszczególne produkty przyporządkowaliśmy do powyższych grup, jednak ich kolejność wewnątrz danej grupy jest losowa. Wszystkie przyprawy w obrębie pierwszej grupy mają zbliżony skład i będą dobrym wyborem.
Pamiętaj też, aby przyprawy z ostatniej grupy były rzadkim dodatkiem do Twoich dań, ponieważ zawierają wiele niepotrzebnych substancji dodatkowych, soli i cukru.
🥇Ranking przypraw 2025
Najzdrowszy wybór
Kamis, Suszone Pomidory z czosnkiem i bazylią (Lidl, Biedronka, Carrefour)
Skład: pomidory suszone płatki – 62%, czosnek – 24%, bazylia – 5%, sól, oregano Wartość odżywcza: 310 kcal, tłuszcz: 0,8 g, w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0,3 g, węglowodany: 54 g, w tym cukry: 47 g, białko: 14 g, sól: 3,6 g
Brak substancji dodatkowych. Sól na przedostatnim miejscu w składzie.
Kamis, Przyprawa do bigosu i potraw z kapusty (Lidl, Biedronka, Carrefour)
Skład: gorczyca biała, kolendra, kminek – 7%, papryka słodka – 6,5%, czosnek – 6%, ziele angielskie, owoc jałowca), sól, cukier, rozmaryn, borowik szlachetny suszony Wartość odżywcza: 234 kcal, tłuszcz: 9,3 g, w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0,8 g, węglowodany: 22 g, w tym cukry: 13 g, białko: 8,9 g, sól: 38,8 g
Brak substancji dodatkowych. Sól i cukier na dalekim miejscu w składzie.
Dieta online od Respo jest smaczna, zdrowa i idealnie dopasowywana do potrzeb danej osoby. Jeśli chcesz jeść właśnie w taki sposób, koniecznie sprawdź naszą ofertę.
