Dieta pudełkowa czy od dietetyka? Co wybrać?

Kluczowe wnioski

• Zaletą dieta pudełkowej jest to, że pozwala m.in. zaoszczędzić czas. Ale nie uczy prawidłowych nawyków, szybko się nudzi i ma wąski zakres dopasowania w przypadku problemów zdrowotnych.
• Główne zalety diety od dietetyka to m.in.: 100% dopasowania do potrzeb i do stanu zdrowia, a także znacznie niższa cena, aniżeli przy diecie pudełkowej. Wadą może być natomiast konieczność samodzielnego przygotowywania posiłków, choć i to przy odpowiednim jadłospisie nie musi zajmować dużo czasu.

Czym jest dieta pudełkowa?

Dieta pudełkowa to wśród Polaków coraz popularniejsze rozwiązanie – a analizy wskazują, że wartość rynku cateringów dietetycznych była w roku 2023 warta około 3 miliardy złotych, podczas gdy w roku 2022 było to 2,5 miliarda – mowa tu więc aż o 20% wzroście.

Co więcej, na polskim rynku działało pod koniec 2023 roku około 550 różnych firm zajmujących się właśnie cateringiem dietetycznym, czyli innymi słowy: przygotowaniem i dostarczaniem klientom „diety pudełkowej” [1,2].

Z czego wynika popularność tego typu diety?

Cóż – dieta pudełkowa ma kilka niepodważalnych zalet. Jakich?

Jakie zalety ma dieta pudełkowa?

✅ 1. Oszczędność czasu

Podstawowa zaleta diety pudełkowej związana jest ze znaczącą ilością oszczędzonego czasu, który normalnie musielibyśmy poświęcić na samodzielne przygotowanie posiłków.

Cateringi dietetyczne dostarczają nam pudełka z gotowymi daniami, niektóre z nich wymagają jedynie podgrzania.

Oznacza to, że dieta pudełkowa jest idealnym rozwiązaniem dla osób bardzo zapracowanych, które z domu wychodzą wcześnie rano, a wracają późnym wieczorem i dla których samodzielne gotowanie jest trudne.

✅ 2. Duża elastyczność

Popularne cateringi dietetyczne oferują zwykle kilka różnych kaloryczności diety, najczęściej w zakresie 1000-2500 kcal.

Dodatkową zaletą jest różnorodność samych diet – od diety „standardowej”, przez dietę wegańską i wegetariańską, bez laktozy, bezglutenową, dietę dla osób aktywnych czy dietę dla cukrzyków. 

✅ 3. Dostawa pod drzwi albo… do pracy

Zaletą diety pudełkowej jest również to, że „zwalnia” nas z obowiązku chodzenia do sklepu (co jest związane z dodatkową oszczędnością czasu, a dla niektórych – także paliwa).

Dodatkowo dobrym rozwiązaniem jest dostawa pudełek do pracy – dzięki temu, nie trzeba wozić posiłków między domem i pracą, co jest uciążliwe dla osób, które do pracy jeżdżą komunikacją miejską.

✅ 4. Możliwość spróbowania różnych potraw

Wiele diet pudełkowych umieszcza w swoim menu potrawy np. kuchni azjatyckiej, czyli dania, których sami często nie chcemy gotować w domu (bo nie jesteśmy pewni czy nam posmakują, bo nie mamy składników) – taka dieta pudełkowa to więc idealny sposób na przetestowanie naszych kubków smakowych. 

✅ 5. Możliwość wyboru posiłku

Większość dużych cateringów dietetycznych daje możliwość wyboru posiłki spośród kilku różnych opcji, dzięki temu istnieje większa szansa, że każdemu uda się znaleźć danie dopasowane do indywidualnych preferencji smakowych.

✅ 6. Małe porcje

Gotowanie samemu często wiąże się z robieniem dużych porcji (np. całego garnka zupy, całej blachy ciasta), większość osób rezygnuje więc z ulubionego deseru, zwłaszcza jeśli mówimy o osobach, które mieszkają same.

Dieta pudełkowa pozwala uniknąć zadawania sobie pytań pod tytułem „kto to wszystko zje?” – bo zamawiasz tylko pojedynczą porcję danego dania.

To lepsze rozwiązanie niż nieregularne posiłki czy… śmieciowe jedzenie. U wielu osób brak czasu na gotowanie wiąże się z sięganiem po to, co jest pod ręką – po batonika z automatu, hot-doga z Żabki czy burgera z McDonalda.

Do tego dochodzi omijanie posiłków – najczęściej śniadania, a to prowadzi do jeszcze większych zachcianek na niezdrowe przekąski.

W porównaniu do sięgania po żywność wysokoprzetworzoną dieta pudełkowa to o niebo lepsze rozwiązanie i szansa na regularne, pełnowartościowe posiłki.

Jakie wady ma dieta pudełkowa?

Zalety diety pudełkowej już znasz – tak naprawdę można je krótko podsumować słowami: oszczędność czasu, pracy i dość duża różnorodność.

A co z wadami diety pudełkowej? Cóż – niestety każdy medal ma dwie strony.

❌ 1. Brak możliwości 100% dopasowania do potrzeb

Masz alergię na migdały, truskawki i pomidory? A może potrzebujesz nietypowej kaloryczności diety?

Niestety dieta pudełkowa, nawet ta z dużym wyborem opcji jest wciąż „masówką”, a nie dietą idealnie dopasowaną do potrzeb danej osoby.

Przykładowo – jeśli potrzebujesz ok. 1650 kcal, a dieta pudełkowa oferuje tylko 1500 lub 1800, to masz dylemat, co wybrać.

Oczywiście, dla chcącego nic trudnego – i można wybrać 1500 kcal, a 150 kcal zjeść oddzielnie, ale przykład ten ilustruje fakt, że dieta pudełkowa nigdy nie będzie w 100% dopasowana akurat do naszych potrzeb. 

❌ 2. Często brak większych kaloryczności

Wiele popularnych cateringów dietetycznych oferuje diety do maksymalnie 3000 kcal, a to oznacza, że nie każdy znajdzie tam coś dla siebie. Sztandarowym przykładem będą oczywiście osoby aktywne fizycznie, ale problem może mieć nawet wysoki mężczyzna o umiarkowanej aktywności fizycznej.

❌ 3. Wąski zakres dopasowań „zdrowotnych”

Owszem, niektóre cateringi dietetyczne oferują dietę dla cukrzyków, trzeba jednak pamiętać, że cukrzyca to niejedyne schorzenie wymagające specjalnej diety.

Co więcej – wiele osób ma jednocześnie kilka przypadłości – np. cukrzycę, nadciśnienie tętnicze i Hashimoto, a wtedy naprawdę trudno wybrać dla siebie coś spośród odgórnie narzuconych pakietów.

Dlatego np. dieta dla cukrzyka czy przy IBS powinna być konsultowana z dietetykiem.

❌ 4. Po jakimś czasie może się znudzić

Wśród osób stosujących dietę pudełkową często pojawia się problem rutyny, nawet mimo oferowania przez cateringi wyboru posiłków.

Prawdopodobnie ma to związek z podobnymi produktami używanymi do przygotowania potraw, czy zbliżonymi smakami i daniami, które w dłuższej perspektywie zbytnio nie różnią się od siebie. 

❌ 5. Cena

Cena diety pudełkowej zaczyna się od kilkudziesięciu złotych za dobę i w przypadku bardziej znanych cateringów wynosi 70-80 zł za dobę. Gotowanie w domu jest zwykle dużo tańsze, zwłaszcza jeśli sięgamy po sezonowe i lokalne produkty.

❌ 6. Duża produkcja plastiku

Pakowanie diety pudełkowej to ogrom zużytego plastiku i w konsekwencji: dieta mało przyjazna dla środowiska. 

❌ 7. Porcje są odmierzane „na oko”

Nigdy nie jest to więc dokładnie 1800 kcal, ale często mniej… lub więcej. Nawet wtedy, gdy pudełka na daną kaloryczność teoretycznie ważą tyle samo – bo ktoś może dostać zupę z „samym gęstym”, a u kogoś innego będzie to w większości woda.

❌ 8. Dania z cateringów często sa ubogie w warzywa i owoce

Świeże owoce i warzywa sa stosunkowo drogie, a dodatkowo mają mało kalorii i dużą objętość.

Dla cateringu dietetycznego są to więc same problemy: trudno je zmieścić do pudełek, nie pomagają w „dobiciu” do odpowiedniej kaloryczności i dużo kosztują. Niestety takie podejście kłóci się z zaleceniami zdrowej diety.

❌ 9. Brak zmian jeśli chodzi o nawyki żywieniowe

Z perspektywy dietetyków najważniejszy zarzut wobec diety pudełkowej brzmi: „dieta pudełkowa nie uczy dobrych nawyków”.

Gdy dostajesz posiłki pod drzwi, trudno nauczyć się, jakie produkty wybierać i w jakich ilościach, czy wypracować nawyk sięgania, po to, co jest dla nas zdrowe.

To oznacza, że po rezygnacji z cateringu dietetycznego niechciane kilogramy zwykle wracają jak bumerang – taka dieta jest bowiem półśrodkiem, który czasowo poprawia jakość naszego jadłospisu, jednak nie nauczy zachowań, które pozostaną z nami również po zakończeniu współpracy z cateringiem.

Podsumowując: dieta pudełkowa to wygoda i oszczędność czasu, z perspektywy długoterminowych efektów redukcji masy ciała nie jest to jednak najlepsze rozwiązanie.

Taka dieta to także dość duże koszty i rutyna oraz słaby wybór dla osób, które potrzebują dużej personalizacji, np. ze względu na alergie czy stan zdrowia.

Zalety diety od dietetyka

Jak prezentuje się dieta od dietetyka zestawiona z dietą pudełkową? Sprawdźmy!

✅ 1. 100% dopasowanie do potrzeb

Dobry dietetyk to taki, który dopasowuje dietę pod stan zdrowia, alergie, wyniki badań laboratoryjnych oraz preferencje danej osoby.

Dlatego dieta od dobrego dietetyka osiąga bardzo wysoki stopień dopasowania, którego nie da się uzyskać, stosując dietę pudełkową.

Dzięki temu masz pewność, że dieta jest skrojona na Twoją miarę – i że jej stosowanie będzie bezpieczne i skuteczne.

✅ 2. Możliwość dopasowania do stanu zdrowia

Dobry dietetyk potrafi dobrać dietę pod konkretne schorzenia, nawet wtedy, gdy jest ich kilka – i gdy zalecenia dotyczące każdego z nich zdają się być zupełnie przeciwstawne.

Przykładem jest, chociażby lekkostrawna dieta dla cukrzyka – trudno oczekiwać, by dieta pudełkowa spełniła nasze oczekiwania przy tak skomplikowanej diecie, tymczasem dieta od dietetyka to już inna bajka.

✅ 3. Niższa cena w porównaniu do diety pudełkowej

Dieta od dietetyka to też niższa cena, zwłaszcza jeśli komponujemy ją z lokalnych, sezonowych produktów.

Przykładowo – produkty potrzebne, by przygotować jadłospis od dietetyków Centrum Respo to cena ok. 155 zł / tydzień. Do tego dochodzi oczywiście sama usługa dietetyczna (w Centrum Respo, pakiet „Mam moc” to ok. 40 zł tygodniowo).

Innymi słowy: wsparcie dietetyka, ułożony do potrzeb jadłospis, plan treningowy, a do tego wszystkie potrzebne produkty to ok. 200 zł tygodniowo. Tymczasem tydzień diety 1750 kcal od popularnej firmy cateringowej to ok. 500 zł tygodniowo – a więc ponad 2x więcej.

✅ 4. Elastyczność

Elastyczność, jeśli chodzi o „detale” takie jak stopień doprawienia posiłków – niby nic, a jednak dla wielu osób niezwykle istotna kwestia. Dieta od dietetyka to dość duża elastyczność w zakresie lubianych i nielubianych smaków i brak narzucanych z góry stylów kulinarnych.

✅ 5. Efekty na lata, a nie na przysłowiowe „lato”

Inwestując w dietę od dietetyka, inwestujesz także we wsparcie specjalisty i przede wszystkim: w praktyczną naukę zdrowego gotowania i jedzenia.

Dzięki temu nawet po zakończeniu współpracy z dietetykiem wiesz, jak jeść, by efekty diety były trwałe – czyli zupełnie inaczej niż po zakończeniu współpracy z cateringiem dietetycznym.

Dieta od dietetyka to więc rozwiązanie długoterminowe, za to dieta pudełkowa – rozwiązanie chwilowe. 

Jakie wady ma dieta od dietetyka?

Dieta od dietetyka to nawyki wypracowane na lata, a także większa możliwość dopasowania do potrzeb.

Ale jakie są jej wady? 

❌ 1. Wymaga większej ilości poświęconego czasu i pracy

Dieta od dietetyka to przygotowywanie posiłków we własnym zakresie, zgodnie z jadłospisem ułożonym przez specjalistę. Co jednak ważne, stopień trudności jadłospisu może być różny – mogą się w nim znaleźć zarówno przepisy na poziomie MasterChefa, jak i proste dania takie jak kanapki, makarony czy jajecznica.

Co więcej – w nowoczesnych jadłospisach od dietetyków coraz częściej pojawiają się dobrej jakości gotowce – od gotowych obiadów z popularnych sklepów, przez bezcukrowe jogurty i puddingi, aż po kanapki ze sklepowej lodówki.

Jadłospis od dietetyka nie musi być więc trudny – mimo wszystko wymaga jednak więcej poświęconego czasu od diety pudełkowej (nawet jeśli mówimy o najprostszym jadłospisie na bazie gotowców). 

❌ 2. Wymaga większego skupienia

W przypadku diety przygotowanej przez dietetyka niezbędne jest większe skupienie, np. podczas samodzielnego ważenia produktów potrzebnych do wykonania dań z jadłospisu.

❌ 3. Może być związana z mniejszą elastycznością posiłków

Przy większości diet od dietetyka jadłospis nie ma możliwości bieżącej modyfikacji.

ALE: w Centrum Respo dobrze wiemy jednak, że jest to dość uciążliwe – dlatego w naszej aplikacji dajemy możliwości wymiany posiłków na inne. Dzięki temu ta wada diety od dietetyka nie ma zastosowania przy jadłospisie Respo.

Co i jak wybrać?

Co wybrać: dietę pudełkową czy od dietetyka?

Cóż – wszystko zależy od konkretnej, indywidualnej sytuacji.

Przed dokonaniem wyboru warto zadać sobie kilka kluczowych pytań, m.in.:

• Czy chcę schudnąć w sposób bezpieczny i efektywny?
• Czy cierpię na różne choroby? Mam cukrzycę, nadciśnienie, Hashimoto, a może liczne alergie? A może wyniki moich badań krwi są nieprawidłowe?
• Czy zależy mi na stałej zmianie nawyków żywieniowych i efektach na długi czas?
• Czy dużo trenuję i potrzebna jest mi specjalistyczna dieta?
• Czy jestem w ciąży i potrzebuję diety z podwyższoną zawartością wybranych składników odżywczych? 

Jeśli odpowiedź na którekolwiek z tych pytań brzmi „tak”, dużo lepszym wyborem będzie dieta od dietetyka. 

A dieta pudełkowa? To rozwiązanie dla osób, które poszukują bardziej krótkoterminowego rozwiązania, bo np. wiedzą, że przez pewien czas ilość pracy nie pozwoli im na samodzielne gotowanie.

Dieta pudełkowa powinna być traktowana jako chwilowy środek zaradczy, a nie długoterminowe rozwiązanie. 

O co chodzi? Pierwszym krokiem w drodze do dobrej sylwetki powinna być dieta od dietetyka, w 100% dopasowana do potrzeb żywieniowych i stanu zdrowia oraz kształtująca nawyki żywieniowe.

Gdy już wiesz, jak jeść zdrowo i jakie porcje wybierać, do gry może wejść dieta pudełkowa, jako sposób na krótkoterminowe odciążenie od gotowania, zwłaszcza gdy pracy i innych zajęć jest bardzo dużo.

Cateringi dietetyczne pozwalają na wykupienie diety nawet na kilka dni – zawsze można więc po nie sięgnąć w sytuacji podbramkowej. Najpierw warto jednak zyskać wiedzę pozwalającą na samodzielne zarządzanie zdrową dietą – i dzięki temu na utrzymanie efektów przez długi czas.

Podsumowanie

Podsumowując: dieta pudełkowa to dobre tymczasowe rozwiązanie, z którego powinny korzystać osoby, które wcześniej nauczyły się już jeść zdrowo i zmieniły swoje nawyki żywieniowe na lepsze.

Sięganie od razu po dietę pudełkową jest trochę jak jazda samochodem bez uprzedniego nauczenia się znaków drogowych – dlatego tak ważna jest kolejność, w jakiej sięgamy po tego rodzaju diety.

Zresztą: sięgnięcie po dietę od dietetyka często uczy wielu prostych i ekspresowych przepisów – często ostatecznie okazuje się więc, że sięganie pod dietę pudełkową nie jest już konieczne.

Chcesz skorzystać z elastycznego jadłospisu w 100% dopasowanego do potrzeb? Koniecznie zapoznaj się z ofertą Centrum Respo, a nasi dietetycy dobiorą dla Ciebie dietę skrojoną na miarę (również jeśli chodzi o ceny produktów wykorzystanych w jadłospisie!).

Otrzymasz także niezbędne wsparcie, które pozwoli Ci nauczyć się dobrych nawyków żywieniowych, które zostaną z Tobą na lata.

Piśmiennictwo: